مقدمه در باره ويپ (VoIP)به طور خلاصه، VoIP يا Voice Over IP، فناوري انتقال صدا روي بستر شبكه است كه امكان برقراري تماس هاي تلفني را روي بستر شبكه IP فراهم مي آورد.
تا ۳۰ سنه قبل واژه اي به اسم اينترنت وجود نداشت و پيوستگي محاوره اي تنها از طريق شبكه عمومي تلفن (PSTN) شدني بود. وانگهي ارسال ديتا به اخص در فواصل بعيد هزينه ي بسياري به دنبال داشت؛ اما در طي چند سنه گذشته گواه پديده هايي جذاب بودهايم؛ گسترش رايانه هاي شخصي، فناوري هاي جديد ارتباطي همچون تلفن هاي سلولي و بالاخره شبكه مفصل اينترنت.
نسل جديد ارتباطات از راه ******** و پست الكترونيكي پايدار شد و بازرگاني در سايه ي وب تولدي دوباره يافت. حال ما گواه انقلابي واقعي در جهان ارتباطات هستيم. كسان با به كارگيري رايانه شخصي يا تلفن به اتفاق و اينترنت به امور كاري خويش مي پردازند و يا بيشتر اوقات فراغت خود را در اين دنياي بي حد سپري ميكنند. تبادل اطلاعات (تصوير، صدا و مستندات) را به راحتي سپريدن مي دهند و با به كارگيري نرم افزارهاي كاربردي از طريق اينترنت به تبادل نظر با يكديگر ميپردازند. همگي اين مسايل، امروزه در سايه يك فناوري اتمام مي شود كه گسترش روز افزونش تمامي ارتباطات را تحت الشعاع پيمان ديتا و آن تكنولوژي VoIP است.
ويپ VoIP چيست و چگونه كار ميكند؟صوت يا صداي انسان سيگنالي آنالوگ است. پس در خاستگاه از يك مبدل سيگنال آنالوگ به ديجيتال، كاربرد مي شود. با پروا به اينكه صوت مي بايست جهت انتقال از راه شبكه IP به بسته هايي از جنس ديتا تبديل شوند، ديجيتال شدن سيگنال صوت بايد اتمام پذيرد. همانطور كه در شكل پايين نگريستن مي كنيد در طي مراحل تبديل آنالوگ به ديجيتال، كدك ها نقش مهمي ايفا ميكنند كه براي آگاهي از روش كاركرد كدك ها و انواع آنها مي توانيد به لينك ذيل مراجعه كنيد. جزييات را در شكل زير مي توانيد مشاهده نماييد.
محاسبه پهناي باند لازم براي مكالمات VoIPكدك در ويپ VoIP
در طرف روبرو پس از دريافت، عمل عكس سپريدن خواهد پذيرفت. سيگنال ديجيتال كه از طريق شبكه IP انتقال يافته، در مقصد و توسط يك تبديل كننده از حالت سيگنال ديجيتال به آنالوگ تبديل مي شود.
ديكد كردن در ويپ VoIP
سيگنال ديجيتال بسيار سادهتر قابل كنترل است. فشرده سازي، مسيريابي، تبديل آن به فرمتي مناسب و ثابت در برابر نويز از مواردي است كه مهار آن ها در حالت ديجيتال ساده تر سپريدن مي پذيرد.
روند انتقال ديتا در VoIP
روند انتقال داده در شبكه ويپ
ارزان بودن به كارگيري شبكه ي داده جهت انتقال صوت، كاربرد بهينه از پهناي باند، توانايي ارسال با نرخ بيت هاي مختلف، امكان گزينش كيفيت مكالمه و در نتيجه تعيين ميزان هزينه از طرف كاربر و اضافه نمودن سرويس هاي جديد از مزاياي اين تكنولوژي مي باشند. اين فناوري همراه با مزاياي بسياري كه ارائه مي دهد، با توجه به ماهيت شبكه هاي IP، ريسك هاي امنيتي نيز متعاقب دارد و استفاده از آن نبايد بدون در نظر دريافت ملاحظات امنيتي سپريدن شود. در ادامه به شرح مزاياي اين فناوري پركاربرد مي پردازيم.
مزاياي ويپ (VoIP) از نقطه نظرهاي متفاوتي مي توان به رسيدگي مزاياي اين تكنولوژي پرداخت كه بالطبع كاهش خرج هاي جاري، از آنگونه جذاب ترين ويژگي هاي اين تكنولوژي است كه بعضي از انگيزه ها اين امر عبارتند از:
۱. بي نيازي از سيم كشي مجزا
اين فناوري از بستر شبكه براي ارتباطات تلفني كاربرد مي كند كه خرج ي كابل كشي مجزا را از مياني مي برد. هم چنين در چهره جابجايي محل كاربر، ساير زحمت سيم كشي به محيط جديد هستي نخواهد داشت.
۲. كنفرانسهاي صوتي و تصويري
سازمان هايي كه براي انجام امور خويش از برقراري كنفرانس ها در بستر VoIP استفاده مي نمايند، از هزينه هاي برقراري ارتباطات تلفني با توجه به مسافت هاي كاربران (حتي در ابعاد بين المللي) بازداري مي كنند.
ويپ VoIP چيست و چگونه كار ميكند؟ |
۳. يكپارچه كردن دستگاه تلفن با رايانه شخصي
همان طور كه مي دانيد امروزه استفاده از نرم افزارهاي تلفني (SoftPhone) در سازمانها و حتي سيستم هاي خانگي به چهره روزافزون در حال اشاعه مي باشد. به كارگيري اين نرم ادوات تعويض براي IP-Phone به آمار ميرود كه فقط نياز به Handset دارد. لذا بدين صورت مي توانيد از هزينه هاي موجود بكاهيد.
۴. تماس كاربران بيرون از سازمان به چهره رايگان به هر نقطه از دنيا
كاربران اين سيستم از طريق اينترنت توانا به تماس با سازمان مورد عقيده خويش ميباشند. اين خاصيت براي كاركناني كه بيرون از پيرامون دفتر هستند، علاوه بر كسر خرج ها موجب تسهيل تماس هاي تلفني نيز مي شود.
۵. گسترش آسان
گسترش و افزودن كاربر در اين سيستم ها به سادگي اتمام پذير است و برخلاف سيستم هاي اسبق احتياج به سيم كشي دوباره براي هر كاربر هستي ندارد.
۶. مديريت متمركز و آسان
مراكز تلفن بر پايه VoIP محيطي را تحت شبكه در پسنديدن كاربر قرار مي دهند كه از طريق آن ميتواند تنظيمات را تغيير داده، كاربر اضافه كرده و يا گزارش گيري نمايد. همچنين از ديگر برتري هاي ويپ مي نا به موارد ذيل اشاره كرد:
تركيب كاركردهاي صدا و ديتاكاهش خرج هاي مربوط به پشتيباني و نگه داري به دليل يكي كردن شبكه داده و شبكه تلفنيامكان تركيب كردن محصولات توليد كنندگان گوناگون (بدليل به كارگيري استاندارها جهاني و عدم برگزيدن به روشهاي پياده سازي)پويايي و پيشرفت روز افزون شبكه هاي ويپقابليت برنامه نويسي راحت تر و گسترش و در نتيجه يكپارچگي با سيستم هاي مختلفپشتيباني از كليه امكانات مخابراتي كنوني و حتي ارايه خدمات جديد، با هزينهي بسيار پايين و سهولت اجرايي بالاامكانات ويپ (VoIP)برخي امكانات اين سيستم جديد به شرح ذيل ميباشد:
۱. امكان ارائه عدد تلفن هاي دروني به شمار بالا
با توجه به ظرفيت سيستم تلفني كه تاسيس شده است، مي توانيد تعداد گوناگون دروني ها را داشته باشيد.
۲. امكان دريافت پيام صوتي (Voicemail)
با به كارگيري اين سرويس، در صورت عدم امكان پاسخگويي كاربر، مي طاقت براي او پيام گذاشت. كاربر در زمان مد نظر قادر به شنيدن اين پيام بوده و امكان ارسال پيام به ايميل وي نيز شدني خواهد بود.
۳. ضبط مكالمات
اين امكان هستي دارد كه همگي مكالماتي كه در بستر ويپ در سيستم شما چهره ميگيرد، ضبط شده و در سيستم شما ذخيره گردند.
۴. تلفن هاي نرم افزاري (SoftPhone)
با نصب تلفنهاي نرم افزاري امكان دسترسي به داخليهاي كاربران از راه رايانه فراهم ميباشد. با استفاده از اين خاصيت كاربراني كه خارج از محيط سازمان هستند، امكان ارتباط با سازمان را همچنان خواهند داشت. همچنين اين امكان وجود دارد كه از لپ تاپ يا موبايل به عنوان وسيله ارتباطي كاربرد كرد.
۵. فكس يا Fax to Email
با استفاده از اين ويژگي، قابليت ارسال فكس هاي دريافتي به ايميل وجود خواهد داشت. بدين چهره خدمت ابهت به محيط زيست و صرفه جويي در مصرف كاغذ خواهد شد. از طرف ديگر اندوخته شدن اسنادي از اين دست در ايميل، دسترس پذيري آن ها را بالا مي برد.
۶. VoiceMail to Fax
همانطور كه قبلا نيز اشاره شده، اين امكان نيز احد ديگر از قابليت هايي است كه فناوري VoIP در پسنديدن مي گذارد كه البته ملزم به هستي امكانات شبكه اي جهت ارسال كردن پيام هاي صوتي به ايميل مي باشد.
۷. Interactive Voice Response
اين خاصيت (IVR) با تماس كاربران منوي صوتي را فراهم مي كند لغايت براي پيونديدن به تقسيم مورد عقيده شماره همان تقسيم را بر پايه پيامي كه توزيع مي شود وارد كند. براي مثال در هنگام تماس با سازماني كه داراي بخش هايي از قبيل فروش، پشتيباني، مالي و... است، پيش درآمد پيامي براي مخاطب پخش مي شود كه براي ارتباط با هر تقسيم شماره اي اعلام ميشود. سپس كاربر با گزينش شمارهها به بخش باره نظرش هدايت مي شود.
۸. صف انتظار
با به كارگيري اين ويژگي، در چهره اشغال بودن خط شما، تماس هاي مخاطبان شما از دست نرفته بلكه در رسته قرار داده مي شوند تا به هنگام آزاد شدن عدد شما، تماس پايدار شود.
۹. تنظيم ساعات اداري
اين ويژگي هم يكي از موارد كاربردي در پياده سازي سيستم هاي تلفني سازمان ها به آمار ميرود كه در سيستم هاي بر پايه VoIP به راحتي قابل سپريدن خواهد بود.
۱۰. گزارش گيري
اين امكان هستي دارد كه تمام تماس هاي كاربران به صورت گزارش در اين سيستم اندوخته شود كه در بازبيني بر تماس ها و ارائه گزارش هايي كه بيانگر نحوه پاسخگويي و تعداد تماس هاست، مفيد مي باشد.
محدوديتهاي ويپ (VoIP)تكنولوژي VoIP حائز محدوديت هاي مختص به خود است كه در پيوسته به بعضي متعلق به ها اشاره مي گردد. مهمترين مسئله در بستگي كيفيت صدا است. در دنياي راستين شرايط به گونهاي است كه تضمين كيفيت بالاي تماس ها، كاري سخت و نيازمند درست پيشه كردن عوامل گوناگون است.
همانطور كه پيشتر اشاره شد، فناوري ويپ، صوت را به ديتا ديجيتال تبديل و پس از قرار دادن در بسته هاي اطلاعاتي آن ها را از طريق شبكه IP، ارسال مي نمايد. همانند ساير نوعهاي داده، بسته هاي اطلاعاتي ممكن است با همان اولويتي كه ارسال شده اند به مقصد نرسند. سيستم دريافت كننده توانا به بازسازي دوباره بسته هاي اطلاعاتي صرف عقيده از اولويت دريافت آن ها مي باشد. ماهيت تبديل صوت به چهره بلادرنگ است و اين بدان معني است كه در صورتي كه بسته هاي اطلاعاتي با اولويت ارسال در مقصد دريافت نشوند، در موعد بازسازي مجدد ديتا (تبديل ديتا ديجيتال به صوت) سكوت را گواه خواهيم بود؛ براي غلبه بر اين دشوار تمهيداتي از قبيل استفاده از پروتكل هاي RTCP ارائه شده است كه مسايلي از اين دست پيش نخواهد آمد. فشرده سازي و برگرداندن ديتا به حالت اوليه، سربار پردازشي مختص به خويش را خواهد داشت. علاوه بر اين، فشرده سازي افت كيفيت صدا را به تعقيب خواهد داشت.
سيستم هاي مبتني بر VoIP، در صورت قطع جريان برق آسيپ پذير خواهند بود؛ البته براي اين مشكل نيز تمهيداتي انديشيده شده است كه يگانه از ساده ترين هاي آن استفاده از UPS در مواقع قطع برق است لغايت امكان برقراري تماس كماكان هستي داشته باشد. ولي در سيستم هاي اسبق و سنتي در چهره قطع جريان برق امكان به كارگيري تلفن هاي قديمي هستي خواهد داشت چراكه شركتهاي مخابراتي، الكتريسيته را بر روي خطوط تلفن ارسال مينمايند. بدين ترتيب، حتي در چهره قطع جريان برق، تلفن معمولاً فعال و قابل بهرهگيري خواهد بود چراكه برق تلفن از يك منبع ديگر تامين ميگردد.
در ته نمونه هايي از ساختار سيستم هاي بر پايه ويپ براي سازمان كوچك و ساختار VoIP براي سازمان ارشد آورده شده است.
ساختار سيستم هاي تلفني تحت شبكه – سازمان هاي كوچك و متوسط
ساختار سيستم هاي تلفني تحت شبكه – سازمان هاي بزرگ